اقتصاد آب

اقتصاد آب چیست؟

آب را می توان ضروری ترین نیاز بشر برای ادامه حیات دانست. این منبع ضروری را می توان تجدید پذیر دانست اما به دلیل افزایش جمعیت، میزان تقاضا نیز افزایش پیدا کرده است و و کمبود آن به بحرانی عظیم تبدیل خواهد شد. تا زمانی که قیمت آب قیمت اقتصادی خود نباشد، و با این قیمت دست مصرف کننده نرسد مشکلات نیز وجود دارد. اقتصاد آب را می توان اینگونه برشمرد که استفاده صحیح از آب در مکانی که تبعات منفی به حداقل خود برسد. در کشاورزی باید از سیستم های نوین برای آبیاری استفاده کرد و حتی از پساب های تصفیه شده فاضلاب بهره برد که باعث می شود آبی که میتوان در امور دیگر از آن استفاده کرد در کشاورزی هدر نرود و یا در صنعت از سیستم چرخش آب استفاده کرد. صنایع پر آّب را در مناطق کویری نباید احداث کرد چرا که خود مشکل آفرین است. در مصرف آب زیرزمینی دقت لازم را باید داشت و محصولی کاشت که آب کمی نیاز داشته باشد. با توجه به کاهش بارندگی در هر سال و خشکسالی بیشتر نیازمند مدیریتی جامع هستیم و باید به اقتصاد آب و یا آب اقتصادی اهمیت بیشتری بدهیم. برای این که یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار آب است. مادامی که آب بصورت یارانه ای و با قیمت غیر واقعی عرضه می شود، اهمیت آن درک نخواهد شد. مورد دیگر استفاده از رایگان کشاورزان از آب های زیرزمینی است که بابت آن هیچ هزینه ای نمی پردازند در صورتی که یکی از اصلی ترین منابع آب شیرین آب های زیرزمینی هستند. متاسفانه آب آنطور که باید ارزشی ندارد و قیمت آن بشدت از قیمت و ارزش واقعی آن پایین تر است.

تعریف دیگری از اقتصاد آب

آب، از جنبه های مختلف منبع زندگی است، علی الخصوص در کشاورزی، صنعت، انرژی و حمل و نقل. سرمایه گذاری در بخش آب برای تضمین امنیت آب، محافظت از جوامع در مقابل ریسک های مربوطه و پشتیبانی از رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی ضروری است.

اما رشد اقتصادی داراری مزایا و معایب خاص خود است. از یک طرف منجر به کمبود آب شود و از طرفی دیگر می تواند منابعی که نیاز است تا از موجود بودن آب اطمینان حاصل شود و ریسک های مربوط به آب بررسی شود را فراهم کند.

طبق مطالعه اخیری که با عنوان چهار میلیارد جمعیت با قحطی شدید آب مواجه هستند منتشرشد، دو سوم جمعیت جهان، تقریبا چهار میلیارد جمعیت تحت شرایط کمبود شدید آب، دست کم به مدت یک ماه در سال زندگی می کنند. این شرایط بحرانی در مقابله با تغییرات اقلیم، از بین رفتن زیرساخت ها، توسعه اقتصادی و تغییر جمعیت شناسی نیاز فوری به بررسی امنیت آب دارد.

چالش های روز افزون امنیت آب فراتر از مرزهاست. هم پاکستان و هم هندوستان، هر دو باید برای آب های جاری در مرزها بمنظور مدیریت پایدار آب از طریق لینک های قانونی و سیستم های کارآمد، پاسخگو باشند. امروزه نیاز به همکاری در مدیریت آب های مرزی برای بدست آورد حداکثر منافع، بیشتر از یک حرکت ملی به عنوان رهبر و یک جانبه کردن منافع خود، مورد نیاز است.

با به کارگیری اصول دیپلماسی آب، عدالت، ایجاد اعتماد و همکاری برای منافع متقابل، از مناقشات آب های مرزی می توان جلوگیری شود و منافع و کارآمدی ها به حداکثر برسد.

از آنجایی که رشد جمعیت و اقتصاد فشار زیادی بر منابع آب وارد می کند، مسائل مختلف مرتبط با آب، مانند سیلاب، خشکسالی، عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم و از بین رفتن منابع، مناعی برای پیشرفت است. تغییرات آب و هوایی باعث افزایش خطرات مربوط به آب می شود. زیرا دسترسی به آب غیر قابل پیش بینی است و حوادث آب و هوایی متناوبا تکرار می شوند.

کاهش کیفیت آب و آلوده شدن آن به افزایش بی سابقه بیماری های منتقل شونده از طریق آب، مانند اسهال، که باعث مرگ و میر ناگهانی ۱.۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۰ در سرتاسر جهان شد، منجر شده است. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، خسارت جهانیناشی از بهداشت و منابع آب نامناسب، سالانه ۲۶۰ میلیارد دلار است.

علاوه بر این، افزایش بی رویه برداشت آب های زیرزمینی، کیفیت و کمیت در حال از بین بردن منابع آب است. در دسترس بودن و موجد بودن به اندازه تقاضا، یک جزء حیاتی در مدیریت و برنامه ریزی یکپارچه ما برای منابع آب است.

کاهش بارش ها، تغییر الگوی بارش ها، جریان های متغیر و مختلف در رودخانه ها و خشکسالی های متناوب منجر به وابستگی بیشتر و بیشتر به منابع گرانبهای آب های زیرزمینی شده است.

همچنین مقدار آبی که از آبخوان ها استحصال می شود، با روش های طبیعی و مصنوعی به طور کامل جایگزین نمی شود که منجر به تخلیه آب، کاهش تراز آب، کاهش کشاورزی و بیماری های مختلف شده است.

استفاده شهری از آب زیرزمینی، با استحصال بیش از حد و آلودگی مواجه شده است.اقتصاد آب و اقتصاد آب زیرزمینی در بسیاری از کشو.رهای جهان از جمله پاکستان، به علت ناکارآمدی های نهادی و چهارچوب قانونی برای مدیریت این منبع مهم، استحصال آب زیرزمینی بیش از حد انجام می گیرد. این امر ممکن است منجر به درگیری های داخلی و بین المللی برای به اشتراک گذاشتن آن شود.

این امر نیاز به یک بحث و گفتگوی جدی دارد که آیا این آب به صورت حداکثری استحصال می شود و ما با عواقب آن رویرو می شویم یا بصورت فعال برای مدیریت آن و سرمایه گذاری برای پر کردن مجدد آن اقدام می کنیم. پاکستان، یکی از ده کشور نا امن آبی در جهان، به طور جدی نیازمند برخورد با نا امنی آب است. سیاست ها و سرمایه گذاری ها در زیرساخت ها، نیاز دارند که آب را بین استفاده های جایگزین برای تامین آب در زمان های و مکان های مشخص و برای اطمینان از کیفیت آب تخصیص دهند.

جهانی شدن می تواند به به کاهش چالش های مربوط به آب های محلی از طریق تجارت مواد غذایی، ابزارهای مدیریت ریسک مالی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و کمک کند. سرمایه گذاری های مربوط به آب در هر کشوری برای بررسی ناامنی آب،  بشدت مورد نیاز است.

پاکستان به عنوان یک اقتصاد زراعتی، برای تامین امنیت غذایی و انرژی تلاش می کند. از آنجایی که ۹۶ درصد آب شیرین در دسترس در بخش کشاورزی استفاده می شود، هرگونه حرکت برای به خطر انداختن حقوق آب پاکستان و دسترسی فصلی می تواند رشد اقتصادی پاکستان را تحت تاثیر قرار داده و یک معضل برای امنیت ملی شود.

در چند سال گذشته پاکستان، به شدت تحت تاثیر خسارات ناشی از تغییر اقلیم قرار گرفته است که منجر به فشار سنگین به اقتصاد و حرکت میلیون ها انسان بخصوص کشاورزان به فقر شده است.

در یک مطالعه با عنوان امن کردن آب، پایدار کردن رشد که بوسیله مشارکت جهانی آب و سازمان توسعه و همکاری اقتصادی انجام شد، کشور چین در رده اول و کشور پاکستان در رده دوم، شاخص های کمبود آب قرار گرفتند.

امروزه، زمانی که کمبود آب از طریق در دسترس بودن سرانه در نظر گرفته می شود، بیشتر مردم فراموش می کنند که اندازه گیری بر مبنای میانگین، تنها پارامتر نیست. مسائل بسیار مهم کلیدی مانند اینکه چه کسی آب را بدست می آورد و چه کسی آن را کنترل می کند، باید بوسیله سیاستگذاران در آینده برنامه ریزی آب و تصمیمات مربوط به تخصیص آن انجام شود.

بخش کشاورزی پاکستان، که بیشتر آب را مصرف می کند باید پایدار شود. بسیار مهم است که تنوع کارامدی آب محصولات کشاورزی مانند نیاز به آب معرفی شود.

اتفاقات هیدرولوژیکی، علی الخصوص خشکسالی، فعالیت های اقتصادی و سیستم های اکولوژیکی که وابسته به وجود و در دسترس بودن آب است را تحت تاثیر  قرار می دهد.

کشور های اروپایی در حال حاضر مقداری از نیاز خود به آب را با وارد کردن آب مجازی در شکل های کالا و خدمات از کشورها و مناطق تامین می کنند. این مقدار آب، تقریبا قدار ۴۰ درصد ردپای آب کشورهای اروپایی است.

اگرچه، در دسترس بودن این واردات که وابسته به آب است می تواند ریسک باشد چرا که بسیاری از کالاها بالقوه حساس به تغییرات آب و هوایی در مقیاس جهانی هستند.

برای مثال یک ارگان پیشنهاد می کند که کشورهای حوزه مدیترانه، آفریقای جنوبی، غرب ایالات متحده آمریکا و غرب استرالیا، از کاهش منابع آب و به تبع آن کاهش تولید به عنوان یکی از نتایج خشکسالی رنج خواهند برد.

.

منبع خبر : زیست آنلاین