همچنین با توجه به اینکه نخود یک ماده پروتئینی بدون گلوتن است لذا اهمیت آن در سفره غذایی بیماران سلیاک و نیز مواد غذایی صنعتی این بیماران اهمیت ویژه دارد (۵). شرایط اقلیمی غرب ایران (خصوصا استان کرمانشاه ) برای کشت نخود مناسب می‌باشد به طوری که سهم زیادی از زمین های استان به کشت این محصول غذایی با ارزش اختصاص داده می شود(۶).
این نوشتار با هدف بررسی جایگاه ایران در تجارت بین المللی نخود در سال ۲۰۲۲ نوشته شده است.
مواد و روشها: پس از ایجاد نام کاربری و کلمه عبور از سایت www.trademap.org ، اطلاعات لازم استخراج شد (۷). این سایت وابسته به سازمان تجارت جهانی و آنکتاد است و حجم زیاده از داده های تجاری کشورها را به اطلاعات طبقه بندی در دسترس همگان قرار می دهد که دسترسی به این اطلاعات طبقه بندی شده نقش مهمی در تسهیل تجارت جهانی است(۷). با علم به اینکه HS کد نخود ۰۷۱۳۲۰ می باشد اطلاعات مورد نیاز استخراج شد(۷).
یافته ها: این مطالعه نشان می دهد در سال ۲۰۲۲ سهم نخود ایران در صادرات بین المللی نخود ۰٫۱ درصد است ، میزان ارزش صادرات آن ۱۰۴۴ هزار دلار سال بوده است ، ایران رتبه ۲۸ را به خود اختصاص داده است ،شاخص تمرکز کشورهای وارد کننده نخود از ایران ۰٫۲ می باشد ، ۹۳ درصد نخود ایران در سال ۲۰۲۲ به ترتیب به ده کشور ازبکستان، آلمان، مالزی، پادشاهی متحد بریتانیا،کانادا ، صربستان، استرالیا، لهستان ، اتریس و سوئد صادر شده است و این ده کشور مقصد اصلی نخود ایران بوده است(۷).
در سال ۲۰۲۲ به ترتیب استرالیا، کانادا، ترکیه، مکزیک، روسیه ، هند، ایالات متحده آمریکا، آرژانتین ، فرانسه و میانمار ده کشور عمده صادر کننده نخود جهان و همچنین پاکستان ، بنگلادش، ترکیه، الجزیره، ایالات متحده آمریکا ، عراق، ایتالیا ، پادشاهی متحد بریتانیا ، سوریه و اسپانیا نیز ده کشور اصلی وارد کننده نخود جهان بوده اند(۷).
بحث : شاخص تمرکز کشورهای وارد کننده نخود از ایران ۰٫۲ می‌باشد که نشان می دهد در سال ۲۰۲۲ صادرات این محصول به کشورهای مختلف قابل انجام بوده است و صادرات نخود ایران با موانع زیاد مواجه نیست. بر اساس اطلاعات سال ۲۰۲۲خوشبختانه بیشتر کشور اصلی وارد کننده نخود جهان یعنی پاکستان ، بنگلادش، ترکیه، الجزیره، ، عراق، ایتالیا ، سوریه و اسپانیا با ایران روابط تجاری خوب داشته و حتی با کشورهای پاکستان ، ترکیه و عراق مرز مشترک دارد و بنابرین امید است همه سازمانهای مسئول با استفاده از علم روز متخصصان کشاورزی ، صنایع غذایی و بازریابی…. در تجارت نخود به صورت تخصصی تر عمل نموده و ضمن افزایش میزان بهره وری کاشت نخود ، کیفیت نخود را بهبود دهند تا جایگاه استراتژیک آن را در ارزآوری پر رنگ تر شود(۷).
نتیجه گیری : بر اساس اطلاعات استخراج شده از این سایت بین المللی معتبر ،در سال ۲۰۲۲ سهم ایران از تجارت بین المللی نخود پایین است و امید است همه سازمانهای مسئول با استفاده از علم روز متخصصان کشاورزی ، صنایع غذایی و بازریابی…. در تجارت نخود به صورت تخصصی تر عمل نموده و ضمن افزایش میزان بهره وری کاشت نخود ، کیفیت نخود را بهبود دهند تا جایگاه استراتژیک آن را در ارزآوری پر رنگ تر شود.
References:
1) Merga B, Haji J. Economic importance of chickpea: Production, value, and world trade. Cogent Food & Agriculture. 2019 Jan 1;5(1):1615718.
2) Grasso N, Lynch NL, Arendt EK, O’Mahony JA. Chickpea protein ingredients: A review of composition, functionality, and applications. Comprehensive reviews in food science and food safety. 2022 Jan;21(1):435-52.
3) Sánchez-Chino XM, Jiménez Martínez C, León-Espinosa EB, Garduño-Siciliano L, Álvarez-González I, Madrigal-Bujaidar E, Vásquez-Garzón VR, Baltiérrez-Hoyos R, Dávila-Ortiz G. Protective effect of chickpea protein hydrolysates on colon carcinogenesis associated with a hypercaloric diet. Journal of the American College of Nutrition. 2019 Feb 17;38(2):162-70.
4) Mathew SE, Shakappa D, Rengel Z. A review of the nutritional and antinutritional constituents of chickpea (Cicer arietinum) and its health benefits. Crop and Pasture Science. 2022 Mar 3.
5) Gidari-Gounaridou C, Nouska C, Hatzikamari M, Kotsiou K, Biliaderis CG, Lazaridou A. Impact of dry sourdough based on a fermented chickpea starter on quality characteristics and shelf life of gluten-free bread. Food Bioscience. 2023 May 24:102780.
6) Momenpour SE, Bazgeer S, Moghbel M, Mohammadi H, Hossaini SM, Abdollahi Kakroudi A. Application of machine learning approach for Chickpea yield estimation based on Agroclimatological Indices (Case Study: Kermanshah region). Journal of Agricultural Meteorology. 2023 Jan 21;10(2):37-51.
7) www.trademap.org
منبع: آگروفودنیوز
